Những điểm sáng

Chúng tôi có mặt tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Tả Van vào một buổi học cuối tuần. Không giống với khung cảnh yên tĩnh của nhiều trường học khác, cứ đến buổi học ngày thứ 6, thứ 7, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Tả Van đông vui, nhộn nhịp khác thường, cổng trường luôn mở rộng cửa đón những đoàn khách du lịch người nước ngoài đến tham quan. Trong gian phòng nhỏ trưng bày nhiều sản phẩm thổ cẩm, đá vẽ thư pháp, đồ lưu niệm… em Má Thị Dinh, lớp 9A và em Phạm Vũ Quang Minh (lớp 5A) cùng nhiều bạn khác đang say sưa giới thiệu với đoàn khách du lịch về nhà trường, về các sản phẩm thủ công truyền thống của người Mông, người Dao, người Giáy xã Tả Van… Điều đặc biệt là các em rất tự tin giao tiếp với du khách bằng Tiếng Anh, khiến nhiều vị khách tỏ ra ngạc nhiên, cũng nhờ nói Tiếng Anh tốt, nên các em đã giúp bố mẹ rất nhiều trong việc đón du khách đến nhà lưu trú.

Giờ dạy và học Tiếng Anh của cô, trò Trường TH Lê Ngọc Hân (thành phố Lào Cai).

Trao đổi với chúng tôi, cô giáo Kiều Thị Thắng, Phó Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Tả Van vào những ngày cuối tuần thường có đông khách du lịch nước ngoài tới tham quan, nên việc dạy ngoại ngữ cho học sinh rất quan trọng. Thời gian qua, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Tả Van đã tích cực xây dựng mô hình “Trường học gắn với du lịch và kinh doanh”, trước đó, năm học 2014 - 2015, đã thành lập Câu lạc bộ Tiếng Anh và thu hút nhiều học sinh tham gia. Hằng tuần, các em được thực hành kỹ năng giao tiếp với người nước ngoài, viết những bài thuyết trình bằng Tiếng Anh giới thiệu về nhà trường, bản sắc dân tộc… Thông qua đó, học sinh được nâng cao kỹ năng nghe nói, đọc, viết bằng Tiếng Anh.

Tại thành phố Lào Cai, một điểm sáng trong dạy và học ngoại ngữ trong những năm qua là Trường Tiểu học Lê Ngọc Hân. Năm học 2016 - 2017, trường có trên 1.000 học sinh, trong đó có 7 lớp với 300 học sinh được học Tiếng Anh tăng cường với người nước ngoài và học song ngữ Anh - Việt ở môn Toán và Khoa học. Năm học 2017 - 2018, trường có trên 1.300 học sinh thì có gần 530 học sinh được học tiếng Anh với người nước ngoài và Tiếng Anh song ngữ môn Toán, Khoa học. Hai hình thức học tập này rất có hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng dạy Tiếng Anh cho học sinh. Minh chứng là trong năm học vừa qua, học sinh của trường đã đoạt 242 lượt giải trong các cuộc thi liên quan đến Tiếng Anh từ cấp thành phố đến cấp quốc gia.

Chìa khóa để hội nhập

Thực hiện Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 - 2020”, tính đến hết năm học 2016 - 2017, toàn tỉnh có 405 trường tiểu học, THCS, THPT triển khai dạy học ngoại ngữ với gần 98.000 học sinh được hưởng thụ. Đến nay, Lào Cai đã có 116 trường tiểu học, THCS, THPT với 17.400 học sinh được học chương trình Tiếng Anh hệ 10 năm. Các mô hình trường điểm làm nòng cốt về dạy và học ngoại ngữ được xây dựng tại 9 trường ở thành phố Lào Cai, huyện Sa Pa, Văn Bàn, Bắc Hà, Bảo Yên. Lào Cai cũng đầu tư trang bị 101 phòng học ngoại ngữ cho 449 trường (tăng 15 phòng so với năm 2014) và 379 bộ thiết bị nghe nhìn cho các trường học.

Đáng chú ý là năm học 2016 - 2017, toàn tỉnh có 8/56 trường tiểu học triển khai tiếng Anh iSMART với gần 1.700 học sinh được học Tiếng Anh thông qua môn Toán và Khoa học, góp phần xây dựng mô hình giáo dục tiểu học Lào Cai theo hướng hội nhập. Năm học 2016 - 2017, toàn tỉnh có 386 học sinh đoạt giải trong các kỳ thi Tiếng Anh và giải Toán bằng Tiếng Anh trên mạng internet. Đặc biệt, trong kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia năm học vừa qua, với bậc THPT, Lào Cai có 4 học sinh đoạt giải môn Ngoại ngữ, trong đó 2 giải Nhì, 1 giải Ba môn Tiếng Anh, 1 giải Ba môn tiếng Trung Quốc. Nhờ học tốt ngoại ngữ mà có những học sinh, sinh viên Lào Cai giành được học bổng có giá trị đi du học ở nước ngoài.

Giải pháp khắc phục khó khăn

Tuy đạt được nhiều kết quả, nhưng nhìn lại công tác dạy và học ngoại ngữ trên địa bàn tỉnh hiện nay còn nhiều khó khăn. Tính đến năm học 2016 - 2017, toàn tỉnh mới chỉ có 49,7% học sinh được học ngoại ngữ, tỷ lệ trường được triển khai dạy học ngoại ngữ hệ 10 năm mới chỉ có 116/448 trường, chiếm 26%. Đội ngũ giáo viên dạy ngoại ngữ của tỉnh vẫn còn thiếu và chất lượng không đồng đều, nhiều giáo viên năng lực còn yếu do đào tạo hệ tại chức. Một số học sinh vùng cao, học sinh người dân tộc thiểu số có vốn tiếng Việt hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng học ngoại ngữ.

Theo ông Nguyễn Anh Ninh, Giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo, để khắc phục những khó khăn trên cần thực hiện tốt những nhiệm vụ, giải pháp, như hoàn thành xây dựng mô hình trường điển hình về dạy và học ngoại ngữ tại 9 trường trên địa bàn tỉnh, tiếp tục triển khai dạy chương trình Tiếng Anh 10 năm ở lớp 3, lớp 6 và lớp 10 trong những năm học tới, dần thay thế chương trình Tiếng Anh 7 năm trước đây. Cùng với đó, tích cực bồi dưỡng, nâng cao năng lực giáo viên dạy ngoại ngữ, đầu tư phòng học ngoại ngữ đạt chuẩn hiện đại.