Từ chủ trương đến cuộc sống: Dấu ấn Chương trình 1719 ở Lào Cai
Những con đường bê tông vượt núi, những mái nhà kiên cố vươn lên giữa đại ngàn, những lớp học rộn ràng tiếng trẻ… đang từng ngày viết tiếp câu chuyện đổi thay ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Lào Cai. Đằng sau bức tranh tươi sáng ấy là dấu ấn rõ nét của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021–2025 (Chương trình 1719) – một chủ trương lớn đang đi vào cuộc sống bằng những kết quả cụ thể, bền vững.

Trẻ em vùng vùng đồng bào dân tộc thiểu số được học tập trong điều kiện tốt hơn.
Lào Cai là tỉnh vùng cao, biên giới, địa hình chia cắt, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 64%. Chính vì vậy, việc triển khai Chương trình 1719 không chỉ là nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong bảo đảm an sinh, ổn định chính trị, giữ vững quốc phòng – an ninh khu vực biên giới.
Ngay từ những ngày đầu triển khai, tỉnh Lào Cai đã xác định Chương trình 1719 là chương trình tổng thể, lâu dài, cần được tổ chức thực hiện một cách bài bản, khoa học và sát thực tiễn. Ban Chỉ đạo các cấp nhanh chóng được kiện toàn; cơ chế điều hành, phối hợp liên ngành được xây dựng đồng bộ, bảo đảm nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm”, ưu tiên nguồn lực cho các địa bàn đặc biệt khó khăn.
Một trong những điểm nổi bật trong cách làm của Lào Cai là phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, gắn trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền với vai trò chủ thể của người dân. Thay vì trông chờ, ỷ lại, đồng bào các dân tộc được khuyến khích tham gia trực tiếp vào quá trình triển khai chương trình, từ lựa chọn mô hình sinh kế đến giám sát các công trình hạ tầng tại cơ sở.
Sau gần 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia 1719, những con số biết nói đã phản ánh rõ nét hiệu quả của chủ trương đúng đắn này. Tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh giảm bình quân 6,35%/năm; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 33 triệu đồng/năm. Đến nay, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm, 99% số hộ được sử dụng điện sinh hoạt, 93% hộ có nước hợp vệ sinh – những chỉ tiêu tưởng chừng khó đạt ở vùng cao, nay đã trở thành hiện thực.
Đặc biệt, Lào Cai đã hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trước thời hạn 6 tháng, với 14.438 căn nhà kiên cố được xây dựng. Những ngôi nhà mới không chỉ giúp người dân “an cư”, mà còn tạo tiền đề để “lạc nghiệp”, yên tâm phát triển sản xuất, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống.

Lào Cai nỗ lực trong việc xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Song song với đầu tư hạ tầng, Chương trình 1719 tại Lào Cai đặc biệt chú trọng yếu tố con người – nền tảng của giảm nghèo bền vững. Giai đoạn 2021–2025, tỉnh đã tổ chức các lớp xóa mù chữ cho gần 8.000 người, mở rộng đào tạo nghề, chuyển giao khoa học kỹ thuật, giúp người dân nâng cao kỹ năng lao động, chủ động thích ứng với yêu cầu phát triển mới.
Từ chương trình, nhiều mô hình kinh tế hiệu quả đã được hình thành và nhân rộng: sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với đặc sản địa phương, phát triển cây dược liệu, chăn nuôi đặc sản, du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc… Những mô hình này không chỉ tạo sinh kế ổn định mà còn góp phần giữ gìn bản sắc, nâng cao vị thế của đồng bào dân tộc thiểu số trong tiến trình phát triển chung.
Thực tế tại nhiều thôn, bản vùng cao cho thấy sự đổi thay không chỉ hiện hữu ở diện mạo nông thôn, mà còn ở tư duy và khát vọng vươn lên của người dân. Trẻ em được học tập trong điều kiện tốt hơn, phụ nữ được tiếp cận nghề nghiệp mới, thanh niên mạnh dạn khởi nghiệp tại quê hương – những chuyển động tích cực đang lan tỏa từ chương trình đến từng gia đình.
Hướng tới giai đoạn tiếp theo, Lào Cai đặt mục tiêu đến năm 2030, vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát triển toàn diện, xanh, bền vững và giàu bản sắc văn hóa, trở thành khu vực năng động, đóng góp ngày càng lớn vào tăng trưởng kinh tế – xã hội của tỉnh. Trên nền tảng kết quả đã đạt được, tỉnh tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, bảo đảm mọi người dân đều được thụ hưởng thành quả phát triển, không ai bị bỏ lại phía sau.
Chương trình 1719 ở Lào Cai không chỉ mang lại những con số ấn tượng, mà quan trọng hơn là đã thắp lên niềm tin, khơi dậy nội lực và khát vọng vươn lên của đồng bào các dân tộc nơi “đầu nguồn sông Hồng”. Từ những bản làng từng heo hút, hôm nay đã bừng sáng ánh điện, rộn ràng tiếng cười và mở ra tương lai mới – một tương lai phát triển bền vững, hài hòa giữa kinh tế, văn hóa và con người vùng cao Lào Cai.