Bảo Hà: Hơi thở mới từ một mô hình mới
Giữa không gian miền núi của xã Bảo Hà (Lào Cai) đang cho thấy những chuyển biến mạnh mẽ khi triển khai mô hình chính quyền hai cấp sau quá trình sáp nhập 5 xã (xã Kim Sơn, Cam Cọn, Tân An, Tân Thượng và Bảo Hà). Việc chuyển đổi tư duy từ “quản lý” sang “phục vụ” đã mở ra hướng tiếp cận mới trong xử lý thủ tục hành chính, đồng thời tạo nền tảng cho những mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội trong tương lai.
Quản lý địa bàn rộng lớn với hơn 34.000 dân thuộc 21 dân tộc đặt Bảo Hà trước bài toán không nhỏ. Đảng bộ xã xác định con người và phương pháp làm việc là gốc rễ, từ đó đề ra phương châm hành động “chắc chuyên môn, chắc địa bàn”, yêu cầu mỗi cán bộ phải nắm vững lĩnh vực phụ trách và am hiểu thực tế địa phương. Trên tinh thần đó, Trung tâm phục vụ hành chính công của xã được tổ chức lại theo hướng khoa học và hiệu quả hơn.

Người dân đến Trung tâm phục vụ hành chính công xã Bảo Hà thực hiện các thủ tục hành chính.
Điểm mới nổi bật là phòng đón tiếp riêng, hoạt động như một “bộ lọc thông minh”, phân loại và hướng dẫn người dân hoàn thiện hồ sơ trước khi tiếp cận các quầy chuyên môn. Cách làm này giúp giảm áp lực cho công chức, nhất là trong những lĩnh vực có khối lượng công việc lớn. Ông Nguyễn Văn Thắng - Phó Giám đốc Trung tâm chia sẻ: “Ví dụ công chức làm chuyên môn địa chính chỉ có 3 người mà yêu cầu họ vừa phải hoàn tất các thủ tục, vừa phải tiếp trực tiếp suốt ngày nữa thì hầu như không có thời gian để làm. Chính vì vậy, chúng tôi đã tham mưu chuyển họ tách biệt ra làm chuyên môn tại phòng, còn tôi sẽ là người trực tiếp phân luồng các hồ sơ. Trường hợp nào đủ thủ tục thì vào hành chính công để nộp, chỗ nào cần thì anh em chuyên môn sẽ giúp đỡ”.

Bất kì công dân nào đến làm thủ tục đều được tiếp đón nhiệt tình.
Cách làm khoa học này đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Người dân cảm thấy được hướng dẫn, tiếp cận các dịch vụ và giải quyết công việc đơn giản hơn. Ông Trần Văn Thành, thôn Xuân Sang, xã Bảo Hà – cách trung tâm 10 km chia sẻ: “Nhiều khi làm hồ sơ hành chính mà không có người hướng dẫn thì khó lắm. Giờ được cán bộ chỉ rõ ràng, thủ tục nhanh gọn, đỡ mất thời gian”.
Với bộ máy chỉ 7 công chức, trung tâm đã tiếp hơn 10.000 lượt công dân và giải quyết gần 5.000 hồ sơ trong ba tháng, đồng thời tình trạng “cò” giấy tờ giảm đáng kể.
Đằng sau những con số ấy là nỗ lực bền bỉ của đội ngũ cán bộ. Khối lượng công việc tăng cao khiến việc làm xuyên trưa, về muộn trở thành thường xuyên. Chị Tạ Thị Thu Thủy, công chức phụ trách lĩnh vực xây dựng và công thương chia sẻ: “Hầu như trưa đều đến 12 giờ, chiều 5 giờ là hết giờ nhưng nhiều khi 5 giờ kém 5 phút người dân mới đến, chẳng lẽ thấy bà con từ cách mười mấy km ra, đi lại vất vả mà mình lại không giải quyết, nên cũng cố nán lại. Ngoài giờ, những ngày thứ Bảy, Chủ nhật, chúng tôi cũng xuống thôn để hỗ trợ tổ công nghệ số giúp người dân thực hiện thủ tục, đỡ phải đi lại nhiều”.
Song hành với kết quả đạt được vẫn còn những thách thức trong vận hành mô hình mới, đặc biệt là sự phối hợp chưa đồng bộ giữa cấp xã và cấp khu vực, dẫn đến chậm trả kết quả và phải ban hành hơn 70 thư xin lỗi. Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Phạm Thành Long cho rằng mô hình mới cần quá trình “qua sông dò đá”, đòi hỏi sự hoàn thiện cơ chế chính sách từ trên xuống, đồng thời sự rà soát, phản ánh thực tiễn từ dưới lên để điều chỉnh kịp thời.

Công chức Tạ Thị Thu Thủy đang giải quyết hồ sơ cho 2 công dân.
Tuy vậy, cải cách hành chính không phải mục tiêu cuối cùng mà là nền tảng để Bảo Hà hướng tới những bước phát triển dài hạn. Địa phương đặt mục tiêu đến năm 2030 thu ngân sách đạt 120 tỷ đồng — gấp gần 10 lần hiện nay; thu nhập bình quân đầu người đạt 70 triệu đồng/năm; và tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 3,5%.
Câu chuyện tại Bảo Hà cho thấy, khi chủ trương đúng đắn được triển khai với quyết tâm đổi mới và tinh thần phục vụ Nhân dân, mô hình chính quyền hai cấp có thể tạo nên chuyển biến thực chất. Những đổi mới trong quản trị địa phương không chỉ nâng cao chất lượng phục vụ mà còn mở ra động lực phát triển bền vững, khẳng định nỗ lực của vùng cao Lào Cai trong quá trình hiện đại hóa nền hành chính và phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn mới.