Để thanh âm của dân tộc mãi ngân xa

Bằng tình yêu với tiếng Tính, câu Then, anh Hoàng Khắc Sẽ, xã Lâm Thượng đã dành nhiều tâm huyết để giữ gìn nét văn hóa của đồng bào dân tộc Tày.

 

Sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Lâm Thượng giàu truyền thống và bản sắc văn hóa, ngay từ nhỏ, những câu Then trầm bổng, hòa quyện với tiếng đàn Tính mộc mạc đã in sâu vào tâm hồn của anh Hoàng Khắc Sẽ.

baolaocai-tl_hien-4.jpg
Anh Hoàng Khắc Sẽ.

Với đồng bào Tày, Then không chỉ là âm nhạc, mà còn là kho tàng văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng, là dòng chảy tâm linh kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai. Ước mơ được hát Then, đánh đàn Tính, được nối tiếp các thế hệ tiền nhân bảo tồn và lưu giữ những thanh âm mang bản sắc riêng của dân tộc mình đã nhen nhóm trong lòng anh Khắc Sẽ từ rất sớm.

Khi rời quê hương về Hà Nội theo học chuyên nghiệp, tưởng chừng những thanh âm dân tộc sẽ nhường chỗ cho nhịp sống hiện đại, nhưng anh Sẽ lại càng thấy nhớ, thấy yêu hơn những giai điệu quê nhà.

Niềm đam mê cháy bỏng đã thôi thúc anh tự học, tự tìm hiểu. Anh mày mò nghiên cứu các tài liệu, xem các nghệ nhân biểu diễn và dành hàng giờ để lắng nghe, cảm nhận từng nốt nhạc.

Để thỏa mãn niềm đam mê và tìm kiếm môi trường rèn luyện, anh Sẽ đã tham gia sinh hoạt tại một câu lạc bộ đàn Tính tại Hà Nội. Tại đây, anh được các anh chị đi trước, những người giàu kinh nghiệm và tình yêu sâu sắc với nghệ thuật dân tộc tận tình dạy bảo, truyền thụ.

Quãng thời gian này không chỉ giúp anh nắm vững kỹ thuật, mà còn mở ra những kiến thức về chiều sâu văn hóa của Then và Tính. Càng học, những lời hát Then thâm trầm cùng điệu đàn Tính trữ tình càng khiến anh say mê và quyết định gắn với niềm đam mê này.

baolaocai-tl_hien-2.jpg
Anh Hoàng Khắc Sẽ biểu diễn tại lễ hội Pay Tái, xã Lâm Thượng.

Hoàn thành việc học và trở về quê hương, anh Sẽ tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ của xã và thường xuyên góp mặt trong các hội thi, hội diễn cấp tỉnh.

Trong suốt hành trình đi diễn tại nhiều nơi, từ những sân khấu nhỏ của bản làng, đến những sự kiện văn hóa của tỉnh, anh Sẽ có cơ hội tiếp xúc với nhiều thế hệ nghệ nhân và người yêu văn hóa. Những chuyến đi đó cũng khiến anh nhận ra, nghệ thuật truyền thống của đồng bào dân tộc Tày đang đứng trước nguy cơ bị mai một.

Những nghệ nhân lớn tuổi dần vắng bóng, trong khi thế hệ trẻ lại ít quan tâm đến những giá trị văn hóa truyền thống, do sự hấp dẫn của nền giải trí hiện đại. Tiếng đàn Tính, câu hát Then đứng trước nguy cơ chỉ còn là hoài niệm.

Anh Hoàng Khắc Sẽ hiểu ra, để bảo tồn nét văn hóa dân tộc mình không chỉ cần biểu diễn, mà còn cần truyền lửa. Anh quyết định truyền dạy cho bất kỳ ai yêu thích, tỉ mỉ từng cách đánh đàn, kỹ thuật nhấn nhá, luyến láy trong câu Then, với mong muốn thiết tha tìm được những người có chung niềm đam mê. Bởi anh hiểu rằng, truyền dạy không chỉ là trao kỹ năng, mà còn là trao tình yêu, niềm tự hào và ý thức trách nhiệm với văn hóa dân tộc.

Với cây đàn Tính trên tay, anh Sẽ ngày đêm miệt mài trên con đường bảo tồn nét văn hóa truyền thống của đồng bào Tày. Anh hiểu rằng, để giữ được Then và Tính, phải làm cho chúng sống lại trong đời sống cộng đồng, phải làm cho thế hệ trẻ thấy được cái hay, cái đẹp, cái hồn của văn hóa dân tộc.

Nhờ sự kiên trì và nhiệt huyết của anh, nhiều bạn trẻ đã bắt đầu làm quen với cây đàn Tính, với những câu Then cổ. Họ chính là minh chứng cho thấy ngọn lửa truyền thống chưa bao giờ tắt, chỉ là đang đợi một người nhiệt thành khơi bùng trở lại.

baolaocai-tl_hien.jpg
baolaocai-tl_hien-6.jpg
Anh Hoàng Khắc Sẽ cùng đội văn nghệ xã Lâm Thượng biểu diễn phục vụ khách du lịch.

Để thanh âm của dân tộc được vang vọng và mãi ngân xa, bằng trái tim và nhiệt huyết tuổi trẻ, anh Sẽ đã không ngừng lan tỏa, kết nối giữa giá trị truyền thống với hơi thở của cuộc sống hiện đại, truyền lửa tình yêu với hát Then, đàn Tính cho nhiều bạn trẻ, góp phần không nhỏ vào việc bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc Tày.

https://baolaocai.vn/de-thanh-am-cua-dan-toc-mai-ngan-xa-post884312.html

Nguồn: Mai Thanh Hiền - Đỗ Ngọc Hoài (Báo Lào Cai điện tử), Chủ Nhật ngày 12/10/2025 - 12:53 (GMT+7)

Tin Liên Quan

Độc đáo nghệ thuật múa khăn của người Xá Phó

Trong bối cảnh đời sông hiện đại, thuật múa khăn truyền thống của dân tộc Xá Phó ở Lào Cai vẫn được các thế hệ phụ nữ lưu giữ. Điệu múa không chỉ là trình diễn nghệ thuật mà còn chứa đựng ý nghĩa tâm linh, phản ánh khát vọng hòa hợp với thiên nhiên của cộng đồng.

Đình - đền Quy Mông và dấu ấn Quy Hóa trong không gian văn hóa người Mường

Tọa lạc bên tả ngạn sông Hồng, đình - đền Quy Mông (xã Quy Mông) là thiết chế tín ngưỡng tiêu biểu của cộng đồng cư dân địa phương, đồng thời là dấu tích hiếm hoi còn tồn tại gắn với địa danh Quy Hóa xưa - vùng đất có vị trí và vai trò đặc biệt trong lịch sử dân tộc. Trải qua nhiều biến động...

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai không chỉ là một địa danh quan trọng về kinh tế và địa lý, mà còn nổi bật với công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và ý nghĩa giáo dục sâu sắc: Bức tranh gốm sứ tọa lạc trong khu quần thể Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bảo Thắng. Công trình đã nhanh chóng trở thành biểu tượng...

Hơi thở mới trong nghề xưa

Festival sông Hồng năm 2025 đã khép lại, nhưng để lại nhiều dấu ấn đậm nét về các sự kiện văn hóa sôi động, trong đó, nổi bật là không gian văn hóa các dân tộc Lào Cai - trở thành điểm nhấn thu hút du khách. Từ bộ áo váy màu chàm của người Pa Dí, sắc lanh của người Mông đến những đường thêu tỉ mỉ...

Hồn núi qua tiếng khèn

Thào A Su ở bản Sáng Nhù năm nay mới 20 tuổi - cái tuổi mà nhiều bạn trẻ cùng trang lứa đang mải mê với giấc mơ phố thị, với công nghệ hiện đại, thì Su lại chọn cho mình con đường của giá trị truyền thống, của âm thanh trầm mặc từ cây khèn truyền thống của người Mông. Ở Mù Cang Chải, người làm khèn...

Ngôi đền cổ giữa lòng Sa Pa

Phường Sa Pa là trung tâm của Khu du lịch quốc gia Sa Pa nổi tiếng trong nước và quốc tế. Nơi đây không chỉ có khí hậu mát mẻ, thiên nhiên tươi đẹp, đô thị hiện đại, mà còn có những di tích lịch sử văn hóa quan trọng, đặc biệt là những ngôi đền có lịch sử lâu đời như đền Hàng Phố, đền Mẫu Sơn,...