Hoàn thiện mô hình chính quyền hai cấp vận hành hiệu quả phục vụ Nhân dân
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 268/NQ-CP về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Văn bản khẳng định những kết quả bước đầu nổi bật trong cải cách bộ máy hành chính, đồng thời đề ra các nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thiện mô hình trong giai đoạn tới.
Hoàn thiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp phục vụ Nhân dân, doanh nghiệp. (Ảnh minh hoạ)
Kết quả nổi bật
Việc sắp xếp và vận hành chính quyền địa phương 02 cấp được đánh giá là cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, sắp xếp lại giang sơn để có hành trang mới, khí thế mới bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình, giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng.
Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp đã được Bộ Chính trị, Tổng Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt và các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện và nhận được sự đồng thuận chung của cả nước, sự ủng hộ của nhân dân.
Từ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, mô hình chính quyền hai cấp đã đạt được kết quả tích cực, cơ bản đang đi vào ổn định, đúng hướng. Thể chế được hoàn thiện đồng bộ. Từ 1/6 đến 23/8/2025, Chính phủ đã ban hành 112 nghị định, nghị quyết quy phạm pháp luật, kịp thời tháo gỡ nhiều vướng mắc trong tổ chức và vận hành mô hình mới. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương thống nhất triển khai, bảo đảm tính hợp pháp, hợp hiến và hiệu lực quản lý nhà nước.
Bộ máy được kiện toàn, vận hành ổn định. Toàn quốc đã sắp xếp lại 465 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và 9.916 phòng chuyên môn cấp xã, đi vào hoạt động nền nếp, đồng bộ. Đội ngũ cán bộ được quan tâm hỗ trợ. Đến 19/8/2025, 94.402 người nghỉ việc theo chủ trương tinh gọn bộ máy; trong đó 75.710 người đã được giải quyết kinh phí, góp phần ổn định đời sống. Các bộ, ngành đã tổ chức hội nghị tập huấn với hơn 3.300 điểm cầu trực tuyến trên toàn quốc, tập trung phổ biến, cập nhật quy định mới, nâng cao năng lực quản lý cho hàng chục nghìn cán bộ, công chức, viên chức các cấp.
Cải cách hành chính và chuyển đổi số được đẩy mạnh. Từ 01/7 đến 23/8/2025, tổng số hồ sơ tiếp nhận của 34 tỉnh, thành phố là 6,5 triệu hồ sơ thủ tục hành chính. Trong đó, cấp xã 4,8 triệu hồ sơ thủ tục hành chính; có 73,8% hồ sơ trực tuyến; 80% tổng số hồ sơ tiếp nhận đã được trả kết quả cho người dân, trong đó có 72% hồ sơ đúng hoặc trước hạn. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa, liên thông dữ liệu quốc gia đã góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả, giảm thời gian, chi phí cho người dân, doanh nghiệp.
Trật tự an toàn xã hội được giữ vững, dư luận xã hội đánh giá tích cực, đồng tình với chủ trương, chính sách đổi mới. Nhân dân, cán bộ, đảng viên bày tỏ niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo của Chính phủ trong xây dựng mô hình chính quyền 02 cấp.
Nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới
Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ bảo đảm tổ chức bộ máy của đơn vị hành chính 02 cấp hoạt động ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Tiếp tục rà soát tổng thể các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là các quy định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền; khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện hệ thống văn bản quy định, hướng dẫn triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, tạo cơ sở chính trị, pháp lý đầy đủ, bảo đảm thuận lợi để các địa phương triển khai thực hiện.
Khẩn trương chỉ đạo hướng dẫn xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc liên quan trực tiếp đến hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là đối với các dự án, chương trình phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện tốt các mục tiêu, chỉ tiêu tăng trưởng của địa phương trong năm 2025.
Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung ưu tiên giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp, không để tồn đọng, chậm trễ. Đây phải được xác định là nhiệm vụ hàng đầu. Tăng cường cơ chế “một cửa, một cửa liên thông”, giải quyết nhanh gọn thủ tục, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Sắp xếp tổ chức, cán bộ, Bộ Nội vụ hướng dẫn tiêu chí sắp xếp thôn, tổ dân phố; bố trí cán bộ không chuyên trách; xây dựng tiêu chuẩn vị trí việc làm. Sắp xếp, luân chuyển cán bộ phù hợp với thực tiễn của địa phương. Xây dựng cơ chế tài chính đặc thù, riêng biệt, phù hợp với từng loại hình đơn vị hành chính 02 cấp. Hoàn thiện cơ chế ngân sách; xử lý dứt điểm tài sản dôi dư; bảo đảm trụ sở, phương tiện làm việc cho cấp xã, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Đẩy mạnh số hóa, nâng cấp dịch vụ công trực tuyến, phần mềm quản lý hộ tịch, bảo đảm liên thông dữ liệu toàn diện. Sớm ban hành hướng dẫn về quy hoạch phân khu, khung giá đất sau sáp nhập, phục vụ giải phóng mặt bằng và thu hút đầu tư.
Nghị quyết 268/NQ-CP được xem là dấu mốc quan trọng trong lộ trình đổi mới tổ chức bộ máy, tinh gọn và hiệu quả. Với những kết quả nổi bật đã đạt được cùng các giải pháp trọng tâm sắp tới, mô hình chính quyền địa phương hai cấp hứa hẹn sẽ vận hành ngày càng thông suốt, phục vụ nhân dân tốt hơn và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững./.