Báo Lào Cai đã phát triển nội dung trên 04 nền tảng mạng xã hội chính là Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok.

Chủ động chiếm lĩnh không gian mạng bằng hệ sinh thái truyền thông chính thống

Muốn thắng trong cuộc chiến tư tưởng trên không gian mạng, không thể chỉ dừng lại ở phản bác bị động. Cần xây dựng hệ sinh thái truyền thông tư tưởng – chính trị hiện đại, hấp dẫn, có khả năng dẫn dắt dư luận. Trong đó, các cơ quan báo chí, truyền thông của Đảng cần chuyển mạnh sang nền tảng số, tăng cường tương tác, xây dựng các sản phẩm truyền thông mới phù hợp thị hiếu (short video, bài viết đa phương tiện, podcast…). Đặc biệt, đối với các cơ quan báo chí, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược "Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" nhằm mục tiêu xây dựng các cơ quan báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại; làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự nghiệp đổi mới của đất nước; đảm bảo vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, giữ vững chủ quyền thông tin trên không gian mạng; đổi mới hiệu quả trải nghiệm của độc giả; thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp nội dung số.

Đối với Lào Cai, hoạt động báo chí đã có sự phát triển mạnh mẽ, là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và là diễn đàn của Nhân dân. Tỉnh Lào Cai luôn dành sự quan tâm, chia sẻ đặc biệt đến hoạt động báo chí, truyền thông, Ngoài những cơ chế, chính sách chung của Nhà nước, tỉnh đã có nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, nhiều chương trình, kế hoạch tạo hành lang pháp lý cho báo chí truyền thông phát triển, đảm bảo hoạt động hiệu quả, đúng định hướng.

Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ XVI xác định "Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội, ưu tiên phát triển các công trình giao thông trọng điểm, hạ tầng đô thị lớn; hạ tầng thông tin viễn thông, hạ tầng số" là một trong hai lĩnh vực đột phá chiến lược giai đoạn 2020 - 2025. Nghị quyết cũng nêu rõ: Phát triển hệ thống báo chí chuyên nghiệp; hiện đại; phát triển mạnh thông tin, truyền thông phù hợp với xu hướng hội tụ công nghệ đa phương tiện.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có 2 cơ quan báo chí Báo Lào Cai (sáp nhập trên cơ sở Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh Lào Cai và Báo Lào Cai từ ngày 01/4/2025) và Tạp chí Phansipăng. Báo Lào Cai đã phát triển nội dung trên 04 nền tảng mạng xã hội chính là Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok. Báo Lào Cai đã đưa vào hoạt động trang Fanpage bằng tiếng Mông trên mạng xã hội Facebook. 9 Trung tâm Văn hóa, Thể thao – Truyền thông các huyện, thị xã, thành phố; 152 Đài truyền thanh cấp xã; 16 văn phòng đại diện, phóng viên thường trú trung ương tại Lào Cai (số liệu tính đến ngày 10/6/2025). Truyền thông đã trở thành cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội, nâng cao dân trí, phát triển kinh tế - xã hội, quảng bá hình ảnh Lào Cai năng động, phát triển, là điểm đến an toàn. Đây cũng là nguồn tin chính thống để các nền tảng mạng xã hội dẫn nguồn, chia sẻ, đưa tin.

Trên các phương tiện truyền thông xã hội, nhiều tài khoản đã tham gia tích cực vào công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, như nhóm “Đấu tranh chống luận điệu xuyên tạc” với 91.468 thành viên; trang “Chống luận điệu xuyên tạc” có 44.000 người thích, 48.000 người theo dõi; trang “Tiếng nói thế hệ trẻ” có 14.392 người thích, 15.224 người theo dõi; trang “Thông tin chống phản động” có 149.000 người thích, 190.000 người theo dõi; trang “Chống phản động” có 189.349 người thích, 229.136 người theo dõi,... Để tăng cường và phát huy vai trò của chuyển đổi số trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thực tiễn cho thấy cần hết sức quan tâm tạo ra các nội dung truyền thông số chất lượng, sản phẩm thông tin - tuyên truyền mới mẻ, sáng tạo, đa dạng hóa hình thức biểu đạt mới phù hợp với nhiều đối tượng công chúng hiện đại như video, podcast, infographics….

Bên cạnh đó, phát huy vai trò của người ảnh hưởng, trí thức, văn nghệ sĩ, nhà khoa học, đặc biệt là thế hệ trẻ, trong truyền cảm hứng, lan tỏa niềm tin vào lý tưởng cách mạng và giá trị nền tảng tư tưởng của Đảng.

Ứng dụng công nghệ hiện đại trong giám sát và phản bác thông tin độc hại

Với mong muốn là một trong những tỉnh tiên phong đưa công nghệ vào truyền thông, những năm qua, Lào Cai đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong triển khai các hoạt động tuyên truyền từ tỉnh đến cơ sở. Điển hình là việc khai trương Cổng giao tiếp điện tử tỉnh Lào Cai vào năm 2004. Đến nay, hệ thống Cổng TTĐT có 1 cổng chính và trên 90 cổng thành phần. Các cơ quan báo chí truyền thông của tỉnh không ngừng đổi mới, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và sản xuất nội dung, chuyển dần phương thức hoạt động truyền thống sang hoạt động theo mô hình tòa soạn hội tụ. Năm 2007, Báo Lào Cai điện tử đi vào hoạt động. Năm 2010, Trang thông tin điện tử tổng hợp, các trang mạng xã hội Facebook, Youtube của Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh (nay là Báo Lào Cai) đi vào hoạt động. Năm 2013, khai trương Cổng Thông tin đối ngoại tỉnh Lào Cai. Tháng 4/2018, khai trương trang thông tin của UBND tỉnh Lào Cai trên mạng xã hội Facebook. Tháng 8/2019, triển khai mô hình Chính quyền thông minh trên Zalo với tên gọi “Cổng hành chính công Lào Cai” nhằm tăng cường sử dụng mạng xã hội trong đối thoại giữa chính quyền và doanh nghiệp, người dân. Truyền thông Lào Cai hôm nay đã lớn mạnh cả về bề rộng và chiều sâu, vươn tới mọi ngõ ngách, từ nông thôn đến thành thị, đến vùng cao, vùng biên giới xa xôi.

Lào Cai tổ chức tập huấn đào tạo chuyển đổi số, hưởng ứng  phong trào “Bình dân học vụ số”.

Xác định hạ tầng số là một trong những hạ tầng thiết yếu cần đầu tư bài bản, dài hạn để thúc đẩy chuyển đổi số, tỉnh Lào Cai đã ban hành Nghị quyết phát triển công nghệ thông tin và truyền thông giai đoạn 2019 – 2025; Đề án số 08 về phát triển công nghệ thông tin và truyền thông giai đoạn 2020-2025; Chương trình Chuyển đổi số tỉnh Lào Cai đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó ưu tiên những lĩnh vực trọng tâm trong chuyển đổi số là: Phát triển nền tảng cho chuyển đổi số, Xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số và phát triển xã hội số. Đến nay, hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin được đầu tư hòan thiện. Toàn tỉnh hiện có 2.202 trạm thu phát sóng thông tin di động, trong đó có 835 trạm 3G, 1.309 trạm 4G và 58 trạm 5G; 9.870 km cáp treo, 328 km cáp ngầm. Toàn tỉnh có 70,8% hộ gia đình sử dụng cáp quang Internet băng rộng và 100% xã, phường, thịtrấn kết nối Internet cáp quang, đảm bảo để người dân tiếp cận các nền tảng số.

Hiện nay, xu hướng người dân đọc tin tức qua mạng Internet, sử dụng mạng xã hội để chia sẻ thông tin ngày càng tăng cao. Phần lớn người dùng các nền tảng mạng xã hội, internet đã coi không gian mạng như chính cuộc sống của mình, việc đó diễn ra hàng ngày thậm chí hàng giờ, họ “sống” trong hệ sinh thái số. Trên địa bàn tỉnh có hơn 50 cơ quan/đơn vị, 9/9 huyện/thị xã/thành phố, 152/152 xã/phường/thị trấn có trang fanpage trên Facebook, hoạt động cơ bản ổn định. Báo Lào Cai đã phát triển nội dung trên 04 nền tảng mạng xã hội chính là Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok. Có 45 fanpage trên mạng xã hội Facebook do cá nhân quản trị thường xuyên đưa thông tin về Lào Cai. Trong đó có 19 fanpage có lượng người theo dõi lớn. Thực tế ở Lào Cai đã hình thành một cộng đồng rộng lớn với nhiều công dân ở mọi thành phần như trí thức, lao động, học sinh, sinh viên và ở nhiều độ tuổi tham gia sử dụng mạng xã hội. Số người dùng Zalo tại Lào Cai là 460 nghìn người, chiếm 59,7% dân số. Chính vì vậy cần phải định hướng để mỗi một tài khoản mạng xã hội, mỗi một người sử dụng mạng xã hội là một tuyên truyền viên, một “chiến sỹ” nắm được các kỹ năng phản bác lại các luận điệu xuyên tạc, thông tin sai sự thật.

Chuyển đổi số cũng đồng nghĩa với việc cần ứng dụng công nghệ cao trong việc phân tích dữ liệu mạng xã hội, nhận diện sớm các chiến dịch truyền thông xuyên tạc, các nhóm chống phá có tổ chức. Kết hợp biện pháp kỹ thuật – pháp lý – truyền thông để xử lý hiệu quả các đối tượng, tổ chức phát tán thông tin xấu độc.

Tăng cường năng lực số cho cán bộ, đảng viên và cộng đồng mạng

Lào Cai tăng cường tập huấn nâng cao năng lực cho Tổ công nghệ số cộng đồng

Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những người trực tiếp làm công tác tư tưởng – lý luận, cần được đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số, làm chủ công cụ truyền thông mới. Từ năm 2023 đến nay, các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh triển khai 10 lớp đào tạo chuyển đổi số cho cán bộ nòng cốt tổ công nghệ số cộng đồng với tổng số gần 300 người tham gia; số lượt thành viên tổ công nghệ số cộng đồng được đào tạo, tập huấn kỹ năng số 4.729 thành viên; tổ chức 20 lớp đào tạo, giới thiệu kiến thức cơ bản về chuyển đổi số, kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tại các huyện thị, xã, thành phố và các xã, phường, thị trấn với số người được tập huấn với trên 1500 người tham gia. Có trên 116 nghìn người dân trên địa bàn tỉnh được tuyên tuyền phổ biến, hướng dẫn các kỹ năng số cơ bản.

 Đồng thời, cần xây dựng các đội ngũ “hạt nhân truyền thông” ở cơ sở – là lực lượng nòng cốt phát hiện, chia sẻ, phản bác thông tin xuyên tạc. Khuyến khích tinh thần “công dân số yêu nước”, xây dựng cộng đồng mạng lành mạnh, tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Tăng cường tuyên truyền, đưa những hành động đẹp, các gương điển hình, việc tử tế,… Hạn chế thông tin tiêu cực, “lấy cái đẹp – dẹp cái xấu”, để lan tỏa thông tin tích cực, tạo niềm tin trong Nhân dân.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách và hành lang pháp lý

 Rà soát, hoàn thiện pháp luật về an ninh mạng, thông tin, truyền thông để bắt kịp thực tiễn phát triển công nghệ và hình thái mới của “chiến tranh không gian mạng”. Hiện nay, Quyết định 874/QĐ-BTTTT ngày 17/6/2021 của Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, áp dụng cho cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân và nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội tại Việt Nam. Bộ Quy tắc này có mục đích tạo điều kiện phát triển lành mạnh mạng xã hội, đảm bảo quyền tự do, không phân biệt đối xử, và xây dựng chuẩn mực đạo đức cho hành vi, ứng xử trên mạng. Tuy nhiên chưa có chế tài xử phạt, chưa có quy định để xử lý nhiều hành vi vi phạm trong thực tế. Vì vậy, cần có quy định cụ thể hơn, chế tài xử phạt rõ ràng hơn để mang tính răn đe và nghiêm minh trong quá trình thực hiện.

 Tăng cường hợp tác giữa các cơ quan chức năng với các nền tảng công nghệ (Facebook, YouTube, TikTok…) trong kiểm duyệt nội dung, gỡ bỏ thông tin vi phạm chủ quyền, xuyên tạc Đảng, Nhà nước.

Chuyển đổi số vừa là thời cơ, vừa là thách thức. Để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời đại số, cần sự đổi mới toàn diện tư duy, phương pháp, công cụ và nguồn lực. Đây là nhiệm vụ có tính chiến lược, lâu dài, nhưng đồng thời cũng rất cấp bách, cần được đặt ở vị trí trung tâm của công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới.

“Chiến thắng trên không gian mạng” hôm nay chính là bảo đảm vững chắc trận địa tư tưởng – nền tảng tinh thần của chế độ xã hội chủ nghĩa mai sau./.