Bản Liền - sức hút văn hóa Tày

Hành trình để đến với những miền đất đậm nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày như xã Bản Liền, tỉnh Lào Cai thật “hữu xạ tự nhiên hương”, bởi chính những người dân bản địa nơi này, đã biết kể câu chuyện văn hóa của dân tộc mình. “Mưa dầm thấm lưu” - cứ thế, mỗi ngày những nét đặc trưng trong văn hóa truyền thống được kể, được lan tỏa, tạo thành “thỏi nam châm” vô hình, thu hút sự quan tâm của rất đông khách du lịch yêu văn hóa, yêu bản làng vùng cao như mảnh đất Bản Liền…

Biểu diễn hát dân ca dân tộc Tày phục vụ khách du lịch

Những ngày qua, giới truyền thông đang dậy sóng bởi chương trình "Gia đình Haha" được phát trên kênh VTV3 - Đài Truyền hình Việt Nam về nhóm hộ làm homestay của cộng đồng dân tộc Tày ở xã Bản Liền. Ngay sau khi phát sóng chưa đầy 3 tập, gia đình chị Vàng Thị Thông, chủ nhân của Bản Liền Pine homestay đã kín lịch khách book tới nghỉ hết tháng 7, tháng 8 năm nay. Điều đó đủ để thấy, khi câu chuyện văn hóa đã được người Tày ở đây vun đắp mỗi ngày, bình dị nhưng rất đỗi thân thương, bình thường mà rất phi thường, đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của rất đông du khách mọi miền Tổ quốc. 

Chị Rio Tsukuda du khách đến từ Nhật Bản ăn tối cùng gia đình người Tày ở Bản Liền

Văn hóa dân tộc Tày vượt xa khỏi danh giới núi rừng, con suối ở Bản Liền, khi những bước chân du khách đi trước “review” sau mỗi chuyến đi, trở về phố… Từ một xã heo hút, đồi núi quanh co, ít người biết đến, giờ đây, vùng đất của cây chè Shan tuyết cổ thụ, vùng đất của những giai điệu dân ca Tày, của mộc mạc hương cốm đắm say đã có tên trên bản đồ du lịch Lào Cai. Vẫn là cách mà người Tày ở Bản Liền đang làm du lịch, bằng việc quảng bá, giới thiệu văn hóa đến với du khách khi ghé thăm nơi đây thông qua cuộc sống thường nhật của mỗi gia đình, nếp sống văn hóa của cộng đồng, làng bản.

Chị Vàng Thị Thông hướng dẫn du khách Nhật Bản làm bánh sắn truyền thống của người Tày

Du khách đến Bản Liền được trải nghiệm không gian văn hóa nhà sàn, được hòa mình vào nếp sống thường ngày của bà con đồng bào Tày, như lên núi hái chè Shan tuyết cổ thụ và cùng làm đặc sản trà ống lam gác bếp; đi rừng hái rau, hái lá thuốc, lội suối bắt cá; vào bếp chế biến các món ăn truyền thống; trải nghiệm nghề khâu nón lá cọ, nghề bện chiếu rơm… Đặc biệt, vào buổi tối sẽ được thưởng thức các điệu múa, tiếng hát của chính bà con người Tày nơi đây biểu diễn. Mỗi mùa lễ hội, lên Bản Liền, du khách sẽ được tham gia các trò chơi dân gian như ném còn, đẩy gậy, đánh cù quay...

 

Người Tày Bản Liền giới thiệu đặc sản trà Shan tuyết cổ thụ lam gác bếp

Tôi còn nhớ như in trong một chuyến đi tới Bản Liền, thật hữu duyên khi dịp đó tôi gặp chị Rio Tsukuda, du khách đến từ Nhật Bản và được cùng nhau vào bếp, tự tay nạo sắn, làm bánh, thưởng thức bữa cơm trưa thân tình với gia đình chị Vàng Thị Thông - chủ Bản Liền Pine homestay. Thế rồi, sau bữa cơm, chúng tôi ngồi lại uống trà, chị Thông lại đưa các loại trà Bản Liền ra giới thiệu với chúng tôi về cách chế biến từng loại trà theo truyền thống của người Tày ở đây. Sau đó, chị Thông hướng dẫn chị Rio Tsukuda cách đội khăn của người Tày và mặc trang phục truyền thống của người Tày. Thế rồi, chị Vàng Thị Thông đã đưa Rio Tsukuda đi hái măng, ra suối bắt cá, lên thác nước và tham gia lễ mừng mùa màng của người Tày ở Bản Liền. 

Chị Rio Tsukuda rất thích thú khi có một kỳ nghỉ tuyệt vời ở Bản Liền. Qua phiên dịch bằng điện thoại thông minh, chị Rio Tsukuda cho biết, trải nghiệm trong khoảng thời gian ở Bản Liền là những gì chị thấy thú vị và thích thú nhất trong chuyến du lịch Việt Nam lần này. Mọi người thân thiện, tình cảm nồng ấm và rất nhiều trải nghiệm về bản sắc văn hóa, phong cảnh núi rừng, thiên nhiên tươi đẹp nơi đây đã để lại ấn tượng thật khó phai.

Người Tày Bản Liền trình diễn giã bánh giày

Tất cả nếp sống văn hóa dân tộc Tày đều được bà con nơi đây, nhất là các gia đình đang làm dịch vụ homestay phát huy tối đa để phục vụ du khách khi đến Bản Liền. Chị Vàng Thị Thông là người tiên phong làm du lịch ở Bản Liền cho biết: Trước đây cũng đã có nhiều đoàn khách lên Bản Liền, tham quan, nghỉ dưỡng tại gia đình và trải nghiệm văn hóa Tày. Tuy nhiên, sau chương trình “Gia đình Haha” lên sóng VTV3 - lượng du khách đặt lịch lên Bản Liền tăng đột biến. Homestay của gia đình tôi hiện đã nhận được rất nhiều lịch của khách trong hai tháng tới. Họ chỉ muốn đến tận nơi “mục sở thị” và trải nghiệm văn hóa dân tộc Tày, cuộc sống đời thường của các nhân vật trong chương trình như kênh sóng truyền hình đã phát; như những gì mà các nhân vật nổi tiếng của chương trình “Gia đình Haha” đã truyển tải đến khán giả. 

Lý do rất đơn giản mà từ khóa “Bản Liền” bỗng trở nên hút khách du lịch bởi câu chuyện văn hóa mà chị Vàng Thị Thông và một số gia đình làm homestay tại địa phương như: Vàng A Bình, Vàng Thị Cân, Vàng Thị Nghĩa, Lâm A Nâng… kể cho du khách nghe một cách hồn nhiên, mộc mạc như vốn dĩ cuộc sống giản dị của họ vẫn diễn ra hằng ngày vậy. Thông qua chương trình “Gia đình Haha”, văn hóa dân tộc Tày ở Bản Liền được ghi lại chân thực và sống động, khiến nhiều khán giả biết đến, lan tỏa tới du khách trong nước và quốc tế.

Tại homestay của gia đình anh Vàng A Bình, dịp cuối tuần luôn có khách đến trải nghiệm khâu nón lá cọ, lam trà trong ống nứa để treo gác bếp và thưởng thức các món ẩm thực của người Tày, trải nghiệm bắt cá, đi rừng lấy lá thuốc, trèo lên cây trà Shan tuyết cổ thụ hái búp về sao tay, gói bánh chưng đen… Anh Vàng A Bình tâm sự: Từ làm du lịch, người Tày ở Bản Liền còn mở mang được rất nhiều mối quan hệ giao thương với mọi người ở các tỉnh thành trong cả nước. Giữ liên lạc với khách, mùa nào thức nấy, bà con người Tày ở Bản Liền lại gói những mặt hàng nông sản sạch do chính gia đình làm ra, vận chuyển về xuôi, cũng có thêm một khoản thu nho nhỏ. Vui hơn là, được khách hàng tin yêu.

Chị Vàng Thị Thông và ê-kip làm chương trình Gia đình Haha trong một buổi ghi hình tại Bản Liền

Đặc biệt, từ sau khi cơn bão số 3 (tháng 9/2024) xảy ra, nhiều đoàn khách du lịch không chỉ lên trải nghiệm câu chuyện văn hóa, họ còn giúp sức cho đồng bào Tày nơi đây từng bước hồi xanh lại những diện tích đất đồi bị sạt lở, mất khoảnh canh tác nông nghiệp… Các chương trình du lịch thiện nguyện cũng đã chung tay cùng bà con Bản Liền trồng lại cây xanh, trồng chè, trồng mận, trồng hoa đào, để bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan cho du lịch Bản Liền. 

Với nhiều bản làng của đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao Lào Cai những năm gần đây ít nhiều đã tiếp cận được với việc khai thác thế mạnh văn hóa bản địa, phát triển kinh tế từ dịch vụ, du lịch. Bởi vậy, cùng với các địa danh: Sa Pa, Bắc Hà, Y Tý, Mù Cang Chải, Mường Lò… không ít tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch đã lựa chọn Bản Liền là điểm đến để đưa vào tour đón khách trải nghiệm hành trình du lịch Lào Cai.

Tôi tin, với vẻ đẹp của bản làng người Tày, ruộng bậc thang và những đồi chè cổ thụ, bản sắc văn hóa được người dân địa phương gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị, Bản Liền sẽ “ghi điểm” đối với nhiều doanh nghiệp và cá nhân làm trong lĩnh vực lữ hành du lịch…

 

Lê Thanh Cường

Tin Liên Quan

Độc đáo nghệ thuật múa khăn của người Xá Phó

Trong bối cảnh đời sông hiện đại, thuật múa khăn truyền thống của dân tộc Xá Phó ở Lào Cai vẫn được các thế hệ phụ nữ lưu giữ. Điệu múa không chỉ là trình diễn nghệ thuật mà còn chứa đựng ý nghĩa tâm linh, phản ánh khát vọng hòa hợp với thiên nhiên của cộng đồng.

Đình - đền Quy Mông và dấu ấn Quy Hóa trong không gian văn hóa người Mường

Tọa lạc bên tả ngạn sông Hồng, đình - đền Quy Mông (xã Quy Mông) là thiết chế tín ngưỡng tiêu biểu của cộng đồng cư dân địa phương, đồng thời là dấu tích hiếm hoi còn tồn tại gắn với địa danh Quy Hóa xưa - vùng đất có vị trí và vai trò đặc biệt trong lịch sử dân tộc. Trải qua nhiều biến động...

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai không chỉ là một địa danh quan trọng về kinh tế và địa lý, mà còn nổi bật với công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và ý nghĩa giáo dục sâu sắc: Bức tranh gốm sứ tọa lạc trong khu quần thể Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bảo Thắng. Công trình đã nhanh chóng trở thành biểu tượng...

Hơi thở mới trong nghề xưa

Festival sông Hồng năm 2025 đã khép lại, nhưng để lại nhiều dấu ấn đậm nét về các sự kiện văn hóa sôi động, trong đó, nổi bật là không gian văn hóa các dân tộc Lào Cai - trở thành điểm nhấn thu hút du khách. Từ bộ áo váy màu chàm của người Pa Dí, sắc lanh của người Mông đến những đường thêu tỉ mỉ...

Hồn núi qua tiếng khèn

Thào A Su ở bản Sáng Nhù năm nay mới 20 tuổi - cái tuổi mà nhiều bạn trẻ cùng trang lứa đang mải mê với giấc mơ phố thị, với công nghệ hiện đại, thì Su lại chọn cho mình con đường của giá trị truyền thống, của âm thanh trầm mặc từ cây khèn truyền thống của người Mông. Ở Mù Cang Chải, người làm khèn...

Ngôi đền cổ giữa lòng Sa Pa

Phường Sa Pa là trung tâm của Khu du lịch quốc gia Sa Pa nổi tiếng trong nước và quốc tế. Nơi đây không chỉ có khí hậu mát mẻ, thiên nhiên tươi đẹp, đô thị hiện đại, mà còn có những di tích lịch sử văn hóa quan trọng, đặc biệt là những ngôi đền có lịch sử lâu đời như đền Hàng Phố, đền Mẫu Sơn,...