Lào Cai nỗ lực đẩy lùi tảo hôn
Năm 2024, tỉnh Lào Cai ghi nhận số trường hợp tảo hôn giảm 28,57% so với năm trước, thể hiện nỗ lực của chính quyền cùng ý thức ngày càng cao của người dân. Đây là kết quả góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng nền tảng cho thế hệ trẻ phát triển bền vững.
Tảo hôn từ lâu đã là một vấn đề nhức nhối ở nhiều địa phương miền núi, trong đó có Lào Cai. Phong tục tập quán, điều kiện kinh tế khó khăn và nhận thức chưa đầy đủ về pháp luật là những nguyên nhân khiến tình trạng này kéo dài. Tuy nhiên, với sự quyết tâm thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình MTQG 1719), tỉnh Lào Cai đã ghi nhận những kết quả khả quan trong việc đẩy lùi nạn tảo hôn. Theo báo cáo của các huyện, thị xã và thành phố trên địa bàn tỉnh, năm 2024 số người chưa đủ tuổi kết hôn nhưng sống chung như vợ chồng đã giảm còn 80 trường hợp, so với 112 trường hợp của năm 2023, điều này hiện tín hiệu tích cực trong công tác tuyên truyền và vận động tại cơ sở.
Năm 2024, chính quyền địa phương đã thuyết phục được 159 người chưa đủ tuổi kết hôn từ bỏ ý định sống chung như vợ chồng. Các huyện như Mường Khương (22 người), Sa Pa (47 người), Si Ma Cai (28 người) và Bắc Hà (24 người) là những nơi ghi nhận kết quả tích cực. Những con số phản ánh phần nào sự kiên trì của đội ngũ cán bộ cơ sở và cho thấy người dân, đặc biệt là thanh niên, đã dần nhận thức rõ hơn về tác hại của việc kết hôn sớm. Lào Cai không ghi nhận trường hợp nào liên quan đến hôn nhân cận huyết thống trong năm 2024.
Để đạt được kết quả trên, công tác tuyên truyền đóng vai trò then chốt. Năm 2024, Lào Cai đã tổ chức 370 hội nghị chuyên đề về phòng chống tảo hôn, thu hút 31.571 lượt người tham gia, bao gồm cán bộ thôn bản, người có uy tín, thanh niên và phụ nữ. Các hội nghị này tập trung phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng chống bạo lực gia đình, đồng thời phân tích những hệ lụy của tảo hôn như ảnh hưởng đến sức khỏe, giáo dục và cơ hội phát triển của thế hệ trẻ. Ngoài ra, tỉnh còn triển khai 3.671 hội nghị lồng ghép, tiếp cận 233.850 lượt người, cùng với việc in ấn 168 pa-nô, áp phích và 2.418 tờ rơi để lan tỏa thông điệp đến từng thôn bản.
Song song với tuyên truyền, việc xử lý vi phạm cũng được thực hiện nghiêm để tăng tính răn đe. Năm qua, UBND cấp xã đã xử phạt hành chính 32 vụ liên quan đến tảo hôn, với tổng số tiền trên 51 triệu đồng.
Hành trình đẩy lùi tảo hôn tại Lào Cai vẫn đối mặt với những khó khăn nhất định. Báo cáo từ Sở Y tế cho thấy, năm 2024 toàn tỉnh có 756 phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con, trong đó 56 người sinh con lần thứ hai. Các huyện như Bắc Hà (143 người), Sa Pa (133 người) và Mường Khương (114 người) là những địa phương có số lượng lớn. Thực tế này cho thấy vẫn còn một bộ phận người dân chưa thay đổi nhận thức về việc sinh con sớm. Tuy nhiên, thay vì nhìn nhận đây là trở ngại lớn, tỉnh đang xem đây là động lực để tiếp tục đẩy mạnh giáo dục sức khỏe sinh sản và nâng cao ý thức cộng đồng trong thời gian tới.
Nhìn lại những kết quả đạt được, có thể thấy sự đồng lòng giữa chính quyền và người dân chính là yếu tố quan trọng giúp Lào Cai từng bước đẩy lùi tảo hôn. Năm 2025, Lào Cai đặt mục tiêu tiếp tục nâng cao nhận thức pháp luật và cải thiện đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số.
