Chợ phiên Bắc Hà – Nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng đặc sắc
Trong các phiên chợ họp vào ngày Chủ nhật ở Lào Cai, nổi bật nhất phải kể đến chợ phiên Bắc Hà, được bình chọn là một trong 10 chợ phiên độc đáo nhất Đông Nam Á. Không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa, chợ phiên Bắc Hà còn là nơi giao lưu, gặp gỡ của đồng bào miền núi, dân tộc thiểu số, mang đậm nét văn hóa truyền thống, cuộc sống đồng bào các dân tộc miền núi. Bởi thế, chợ phiên Bắc Hà ngày càng thu hút khách du lịch, đặc biệt khách du lịch nước ngoài tới thăm quan, tìm hiểu.Chợ Bắc Hà được xây dựng ở xã Tà Chải trước năm 1983, cách chợ ngày nay gần 1km. Quy mô chợ khá nhỏ, các khu vực bán hàng được lợp bằng lá gianh, sau năm 1984 chợ được chuyển về trung tâm thị trấn Bắc Hà và được gọi là chợ Bắc Hà như ngày nay. Khu vực chợ Bắc Hà rất rộng khoảng 5.000m2 – 6.000m2, không riêng gì chợ Trung tâm mà cả những con đường xung quanh chợ đều tấp nập người bán, người mua. Chợ xây nhiều ki ốt để bán hàng, chia thành nhiều khu vực khác nhau phù hợp với mỗi loại hàng hóa. Hai bên đường đi vào trung tâm chợ bày bán la liệt những sản phẩm đặc sản của địa phương, nào là bánh ngô của dân tộc Mông, bánh xốp của dân tộc Giáy, các loại rau củ quả, các loại vật dụng công cụ lao động…

Nhiều sản vật của người dân địa phương được bày bán ở chợ phiên Bắc Hà.
Xuống chợ để thưởng thức ẩm thực mang hương vị đặc trưng của từng dân tộc. Món ăn độc đáo của chợ phiên Bắc Hà và cũng là món ăn truyền thống của người dân Tây Bắc mang đậm đà bản sắc dân tộc như "thắng cố", "phở chua Bắc Hà", "bánh đúc ngô", "bánh dầy", "bánh chưng đen"… Ngoài ra, còn có những sản phẩm có thể mua về làm quà như thịt trâu, thịt lợn gác bếp… Tại khu ẩm thực, đông đảo và huyên náo nhất là khu vực bày bán thắng cố - món ăn đặc sản nổi tiếng nhất của người Mông. Thắng cố được nấu từ lục phủ ngũ tạng đến da, thịt của con ngựa, cho thêm các gia vị: thảo quả, gừng, hoa hồi, quế chi... Muốn thưởng thức đúng vị ngọt và giòn thơm của thắng cố, phải đi chợ từ gà gáy để đến chợ đúng lúc nồi thắng cố đã sôi, thịt vừa chín mềm. Thưởng thức hương vị thắng cố cùng với men rượu ngô bắc Hà, rượu ngô bản Phố trong vắt như nước suối rừng thơm lựng men say. Hơi ấm từ men rượu lan tỏa trong từng huyết mạch xua tan cái lạnh giá vùng cao. Một món ăn nữa cũng khá nổi tiếng khi đến Bắc Hà nhất định du khách phải thưởng thức đó là món phở chua Bắc Hà, vị chua dịu hòa lẫn trong vị ngọt của phở.

Du khách nước ngoài tham quan gian hàng thổ cẩm.
Những gian hàng thổ cẩm với nhiều mẫu mã phong phú, tấm thổ cẩm chứa đựng hoa văn tinh túy của người Mông, hoa văn được thêu thùa rất tỉ mỉ đòi hỏi phải có sự kiên trì và tay nghề rất cao, thể hiện tất cả trên bộ váy áo của người phụ nữ Mông. Trang phục của người Mông còn để nhận biết các nhóm người Mông khác nhau. Nếu ở Sa Pa đại đa số là nhóm Mông đen thì ở Bắc Hà là nhóm Mông hoa, bởi vậy trang phục thêu nhiều hoa văn đẹp và rất tinh xảo.

Chợ đêm Bắc Hà thu hút đông đảo du khách trong và nước.
Mỗi tuần trôi qua đồng bào lại mong nhanh đến ngày chủ nhật để xuống chợ. Chợ là nơi trao đổi, mua sắm, giao lưu, gặp gỡ và đôi khi là nơi bắt đầu những cuộc hẹn hò của các chàng trai, cô gái. Tiếng đàn môi bay bổng thiết tha, điệu khèn sôi nổi đắm say ở một góc phiên chợ nào đó làm cho không gian náo nhiệt người mua kẻ bán dịu lại, mộng mơ, hư ảo. Đặc biệt, đến Bắc Hà vào tối thứ 7 du khách còn được trải nghiệm “Chợ đêm Bắc Hà” thưởng thức các làn điệu dân ca, dân tộc cổ truyển, múa gậy sênh tiền của người Mông, người Tày. Khách tham quan từ mọi miền đến đây, đặc biệt là du khách nước ngoài ai cũng đều thích thú và muốn được hòa mình khám phá, trải nghiệm những nét đặc sắc, hấp dẫn về cuộc sống, phong tục của người dân nơi đây.
Chợ phiên Bắc Hà là điểm dừng chân lý tưởng mà bất kỳ du khách nào cũng muốn được tới một lần. Ghé thăm phiên chợ độc đáo này du khách không chỉ được tìm hiểu nét văn hóa đặc sắc của người dân vùng cao Tây Bắc, mà còn được lựa chọn cho mình những món quà đặc sản tại đây và có chuyến đi trải nghiệm đầy thú vị. Trong xu hướng thương mại hóa các chợ vùng cao thì chợ phiên Bắc Hà chính là một trong những chợ hiếm hoi còn giữ được bản sắc riêng, độc đáo./.