Sản phẩm du lịch cộng đồng gắn với văn hóa bản địa

Lào Cai luôn được coi là tỉnh đi tiên phong trong việc mạnh dạn phát triển loại hình du lịch homestay và tiến tới là du lịch cộng đồng, mang đến cho du khách những lựa chọn linh hoạt và hấp dẫn hơn trong việc khám phá và tìm hiểu các nét văn hóa đặc sắc của mỗi dân tộc. Từ những năm 90, Lào Cai đã bước đầu hiện thực hóa mô hình sản phẩm du lịch homestay tại khu du lịch Sa Pa, địa điểm đầu tiên tại hai xã Bản Hồ và San Sả Hồ. Đến nay, toàn tỉnh có 457 cơ sở homestay trong đó tập chung chủ yếu tại Sa Pa (355 hộ), huyện Bắc Hà (53 hộ), huyện Bát Xát (30 hộ), huyện Bảo Yên (18 hộ), thành phố Lào Cai (1 hộ).

Tỉnh Lào Cai đã có 3 nhóm cơ sở lưu trú tại gia (homestay) của đồng bào dân tộc Giáy tại xã Tả Van (Sa Pa), dân tộc Tày tại Tà Chải (Bắc Hà), Cụm Homestay xã Nghĩa Đô (Bảo Yên) được Hiệp hội du lịch các quốc gia ASEAN công nhận đạt chuẩn homestay ASEAN.

 Du lịch sinh thái, leo núi được nhiều du khách trải nghiệm, khám phá

Lào Cai là địa phương sở hữu nhiều đỉnh núi cao. Trong thời gian qua sản phẩm du lịch "Chinh phục đỉnh cao" như đỉnh Fansipan (Sa Pa) và đỉnh Ky Quan San, Nhìu Cồ San (Bát Xát) được nhiều du khách ưu thích. Các tuyến đi bộ (treckking) và tuyến dã ngoại thăm quan bản làng khu vực Cát Cát, Bản Hồ, Tả Van... (Sa Pa) Bản Xèo, Nậm Pung, Sảng Ma Sáo, Dền Thàng, Mường Hum (Bát Xát); Bản Liền, Bản Phố (Bắc Hà)... được quan tâm, đầu tư phát triển. Nhiều sản phẩm du lịch sinh thái gắn với thăm quan các vườn mận, vườn lê, quýt, vườn hoa, vườn dược liệu... đã được các hộ dân quan tâm xây dựng, bước đầu đáp ứng nhu cầu của du khách. Sản phẩm sinh thái, du lịch bản làng, tham quan thác nước được du khách đón nhận.

Du lịch leo núi đang phát triển mạnh ở Lào Cai.

 Du lịch thăm quan, trải nghiệm chợ phiên truyền thống

Sản phẩm du lịch thăm chợ phiên truyền thống vùng cao là một điểm nhấn trong mọi chương trình du lịch dành cho du khách quốc tế. Đầu tiên phải kể đến là sức hấp dẫn tự thân của sản phẩm này, nét văn hóa đặc trưng của mỗi dân tộc thể hiện trong mỗi phiên chợ chính là điều kiện để thu hút du khách. Với đặc điểm là các phiên chợ đan xen, luân phiên nhau liên tục trong cả tuần tạo nên sự đa dạng cho lựa chọn của du khách khi muốn thưởng thức sản phẩm du lịch này. Hơn thế nữa, mỗi phiên chợ ở mỗi địa phương lại mang những đặc điểm nổi bật khác nhau, có những sắc thái văn hóa riêng của mỗi nhóm dân tộc địa phương, du khách thậm chí có thể kết hợp chương trình “một tuần chợ phiên Lào Cai” để trải nghiệm đầy đủ nền văn hóa đặc sắc nơi đây.

 Du lịch gắn với lễ hội lễ hội truyền thống

Với tính chất phong phú cả về nội dung và linh hoạt về thời gian của các lễ hội trải đều trong năm của Lào Cai, sản phẩm du lịch kết hợp giữa thăm quan, nghỉ dưỡng và tham dự lễ hội ở Lào Cai ngày càng được du khách quan tâm hơn. Không chỉ du khách trong nước mới quan tâm tới các lễ hội của tỉnh Lào Cai, mà du khách quốc tế cũng dần biết tới sự hấp dẫn, độc đáo và nét văn hóa đặc sắc của các lễ hội tỉnh Lào Cai. Dựa vào xu hướng đó, tỉnh Lào Cai cũng đã và đang xây dựng, hoàn thiện loạt chương trình du lịch có kết hợp tham dự các lễ hội đặc sắc của tỉnh như: Lễ hội Gầu tào đầu Xuân, lễ hội đua ngựa Bắc Hà vào mùa hè hay các lễ hội độc đáo như lễ Cấp sắc, lễ hội Xuống đồng… Bằng sức hấp dẫn tự thân, các lễ hội của tỉnh Lào Cai đã dần khẳng định vị trí của mình trong lòng du khách. Các chương trình du lịch tham dự lễ hội ở Lào Cai ngày càng được các công ty đưa vào khai thác nhiều hơn và cũng được du khách lựa chọn nhiều hơn.

Festival nghiêng say mùa đông - Sản phẩm du lịch đặc sắc của Bắc Hà.

 Sản phẩm quà tặng cho khách du lịch

Sản phẩm du lịch gắn với các nghề thủ công truyền thống: Nghề chạm khắc dân tộc Mông; Nghề thêu thùa thổ cẩm người Dao, Mông; nghề đan lát mây, tre đan người Hà Nhì,... cũng được quan tâm phát triển. Tạo ra các sản phẩm, quà tặng lưu niệm mang đặc trưng của địa phương. Các sản vật từ nông nghiệp (trâu sấy, lạp sườn, tương ớt) từ dược liệu (nước tắm, nước ngâm chân người Dao đỏ, tinh dầu quế, xả, tía tô, chùa du...) cũng được phát triển mạnh, đầu tư về mẫu mã, bao bì phục vụ nhu cầu của du khách.

Phát triển du lịch vùng đồng bảo dân tộc thiểu số đã góp phần vào việc nâng cao đời sống cho cộng đồng các dân tộc tham gia vào các hoạt động du lịch cộng đồng, hình thành một số thương hiệu sản phẩm không chỉ tạo công việc làm, tăng thu nhập cho địa phương mà còn góp phần quảng bá trực tiếp cho các giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc. Việc mở rộng hoạt động du lịch đến các làng bản đã tạo ra cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho cộng đồng các dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho các địa phương. Bên cạnh đó, sự phát triển du lịch cộng đồng cũng đem lại cơ hội phục hồi và phát triển của một số nghề truyền thống và các phong tục và sinh hoạt văn hóa cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy hiệu quả bản sắc văn hóa các dân tộc.

Với nguồn tài nguyên về thiên nhiên và con người phong phú, Lào Cai có tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển du lịch cộng đồng gắn với nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Năm 2021, Tỉnh ủy Lào Cai ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU về phát triển du lịch tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó xác định: Phát triển du lịch trở thành lĩnh vực đột phá, trong đó có phát triển du lịch bền vững; bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa và giá trị truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số; bảo vệ môi trường và thiên nhiên; giải quyết tốt vấn đề lao động, việc làm và an sinh xã hội; bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự, an toàn xã hội./.